Położenie i Demografia
Brześć Kujawski, położony w województwie kujawsko-pomorskim, powiecie włocławskim, jest siedzibą gminy miejsko-wiejskiej. Miasto, z populacją około 4550 mieszkańców (stan na koniec 2022 roku), leży nad rzeką Zgłowiączką, na krańcu Pojezierza Wielkopolskiego
Historia
- Neolityczne Początki: Brześć Kujawski ma ślady osadnictwa z epoki neolitu.
- XIII-XV wiek: Od XIII wieku był ważnym grodem obronnym i siedzibą książąt kujawskich. W 1250 roku uzyskał prawa miejskie.
- Zakon Krzyżacki: W 1228 roku miała miejsce ceremonia nadania ziemi Zakonowi Krzyżackiemu przez Konrada Mazowieckiego.
- Konflikty z Krzyżakami: W 1321 roku odczytano w Brześciu wyrok papieski przeciwko Krzyżakom, który jednak odrzucili. Brześć został przyłączony do państwa krzyżackiego w 1332 roku, by powrócić pod polskie panowanie w 1343 roku
- Wojewódzka Stolica: Od XIV wieku Brześć był stolicą województwa brzeskiego, później przemianowanego na brzeskokujawskie
Okresy Zaborów i Wojen
- Handel Zbożem: W XVI i XVII wieku Brześć był ośrodkiem handlu zbożem.
- Zabór Pruski: W 1793 roku miasto znalazło się pod pruskim panowaniem.
- II Wojna Światowa: Podczas okupacji hitlerowskiej w mieście funkcjonowało getto. Niemcy zmienili nazwę miasta na Brest-Kujawien i później na Brest (Wartheland)
Zabytki
- Kościół św. Stanisława Biskupa: Gotycki kościół z po 1332, rozbudowany w XV wieku.
- Kościół podominikański: Z 2 połowy XIV wieku, przebudowany z elementami neobarokowymi.
- Pozostałości murów miejskich: Z XIV wieku.
- Klasycystyczny Ratusz: Z 1824 roku, według projektu H. Marconiego.
- Budynek dawnego więzienia: W miejscu zamku królewskiego z XIV wieku
Transport
Brześć Kujawski jest ważnym węzłem drogowym, gdzie krzyżują się drogi krajowe i wojewódzkie
Współczesność
Obecnie miasto jest ośrodkiem drobnego przemysłu metalowego i materiałów budowlanych, zachowując przy tym swój historyczny charakter i znaczenie. Brześć Kujawski oferuje mieszankę historycznej spuścizny i nowoczesności, będąc jednocześnie ważnym świadkiem polskiej historii i kultury.